ဘုန်းမောင်
စစ်မက်ဇုန်အတွင်းမဲပေးခြင်း
ရွေးကောက်ပွဲမဲပေးရေးလုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ပတ်သက်တဲ့ အသေးစိတ်အချက်အလက်တွေ မရရှိသေးပေမယ့် နိုင်ငံသားအများစုဟာ တိုက်ပွဲဖြစ်နေတဲ့ ဒေသတွေမှာ ဒါမှမဟုတ် စစ်သားတွေရဲ့ မျက်စိအောက်မှာ မဲပေးဖို့ ဖြစ်လာနိုင်ပါတယ်။ အချို့သော မဲဆန္ဒနယ်တွေမှာဆိုရင်တော့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ပိုဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့ ပြည်သူ တချို့က ပြောပါတယ်။
နိုင်ငံတွင်းက လူပေါင်း ၃ ဒဿမ ၅ သန်းကျော် အိုးမဲ့အိမ်မဲ့ဖြစ်ခဲ့ရတဲ့ အခြေခံအကြောင်းရင်းက စစ်အာဏာ သိမ်းပြီးချိန်ကတည်းကစပြီး မြန်မာစစ်တပ်က လူနေအိမ်၊ စာသင်ကျောင်းနဲ့ ဈေး၊ သာသနိက အဆောက်အအုံတွေနဲ့ ဆေးရုံဆေးခန်းတွေအပေါ် ဗုံးခွဲဖျက်ဆီးခဲ့တာကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ဒေသတွေမှာတော့ မဲပေးဖို့ ခြိမ်းခြောက်ခံရတာ သို့မဟုတ် အတင်းအဓမ္မ မဲပေးခိုင်းတာမျိုးနဲ့ ကြုံလာမှာ စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ စစ်ကော်မရှင်ဟာ သူ့ရဲ့ အဓိက အခြေစိုက်မြို့ကြီးတွေနဲ့ မြို့နယ်တွေကလွဲပြီး ကျန်ဒေသတွေအပေါ် ထိထိရောက်ရောက် ထိန်းချုပ်နိုင်စွမ်း မရှိတော့တဲ့အတွက် မြို့နယ် တချို့ဆိုရင် မဲပေးခွင့်မရဘဲ ကျန်နေခဲ့နိုင်ပါတယ်။
မိမိတို့ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်းမှာတော့ စစ်ကော်မရှင်ရဲ့ ရွေးကောက်ပွဲကို ခွင့်ပြုသွားမှာမဟုတ်ဘူးလို့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အင်အားကြီးတိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ဖြစ်သလို ရခိုင်ပြည်နယ်က မြို့အများအပြားကို သိမ်းပိုက်ထားနိုင်ခဲ့တဲ့ အာရက္ခတပ်တော် – AA က ပြောပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်က ကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်သူတွေ မပါဝင်ဖို့ကိုလည်း အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ – NUG က တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် စစ်အာဏာရှင်တွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ဖို့ အခွင့်အာဏာ မရှိဘူးလို့လည်း ပြောပါတယ်။
စစ်တပ်က သူတို့ ဆုံးရှုံးနယ်မြေတွေ ပြန်ရဖို့ ပြန်ပြီး ကြိုးစားလာနေတာကို ထင်ထင်ရှားရှား မြင်တွေ့နေရပါတယ်။ တစ်နိုင်ငံလုံး အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာထားတာကို စစ်ကောင်စီက ပယ်ဖျက်လိုက်ပေမယ့် မြို့နယ်ပေါင်း ၆၃ မြို့နယ်မှာ မာရှယ်လောအမိန့် ထုတ်ပြန်ပြီး စစ်တပ်ရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေကို တိုးချဲ့ခဲ့ပါတယ်။
“စစ်တပ်က သူတို့ ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ နယ်မြေတွေ ပြန်ရဖို့ အပြင်းအထန် တွန်းအားပေးနေပေမယ့် ဒီကာလတိုကလေး အထူးသဖြင့် ရွေးကောက်ပွဲလို ကာလတိုလေးမှာပေါ့။ သူတို့ ဆုံးရှုံးထားတဲ့ နယ်မြေတွေကို ပြန်လည် စုစည်းနိုင်ဖို့ဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး” လို့ ဝါရှင်တန် ဒီစီအခြေစိုက် အရှေ့တောင်အာရှ ငြိမ်းချမ်းရေးအင်စတီကျုက ဦးရဲမျိုးဟိန်းက ပြောပါတယ်။
“ဒီလို မသေချာ မရေရာတဲ့ အနေအထားမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်မယ်ဆိုရင် အကြမ်းဖက်မှုတွေသာ ပိုပြီး ကြီးမားလာဖို့ ရှိပြီး ပဋိပက္ခတွေလည်း နိုင်ငံနဲ့အနှံ့ ကျယ်ပြန့်လာဖို့သာ ရှိတယ်”
စစ်ကော်မရှင်ကတော့ သူတို့အပေါ် ဆန့်ကျင်လာမယ့် အရေးတွေကို နှိမ်နင်းဖို့ အခုကတည်းက စတင် လှုပ်ရှားနေပါပြီ။
ရွေးကောက်ပွဲအပေါ် ဖျက်လိုဖျက်ဆီးလုပ်တာ၊ ဆန့်ကျင်တာနဲ့ ဝေဖန်ပြောဆိုတာတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ထောင်ချခံရနိုင်မယ့်် ဥပဒေတွေကိုလည်း စစ်ကော်မရှင်က ထုတ်ပြန်လာပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ဆိုက်ဘာရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ ဥပဒေသစ်ကလည်း စစ်ကော်မရှင်ရဲ့ အွန်လိုင်းစောင့်ကြည့်ရေးအာဏာကို ချဲ့ထွင်ပေးနေသလို တစ်ဖက်မှာဆိုရင်လည်း ခွင့်ပြုချက်မရှိဘဲ VPN သုံးတာနဲ့ တားမြစ်ဝဘ်ဆိုက်တွေထဲက အကြောင်းအရာတွေကို ဝင်ရောက်လေ့လာတာ ဒါမှမဟုတ် ပြန်လည်မျှဝေတာတွေကိုပါ ပစ်မှတ်ထား စောင့်ကြည့်တာမျိုး စစ်ကော်မရှင်က ဆောင်ရွက်လာနေပါတယ်။
ပုလင်းသာ ပြောင်းသွားတယ်
မကြာသေးခင်ကပဲ မင်းအောင်လှိုင်ဟာ စစ်ကောင်စီအစား နိုင်ငံတော်လုံခြုံရေးနှင့် အေးချမ်းသာယာရေး ကော်မရှင်ဆိုတဲ့ အစိုးရသစ်တစ်ရပ်ကို ဖွဲ့စည်းလိုက်ပါတယ်။ စစ်ကော်မရှင်အဖွဲ့မှာ မင်းအောင်လှိုင်က ဥက္ကဋ္ဌရာထူးအပြင် ယာယီသမ္မတတာဝန်နဲ့ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်တာဝန်ကိုပါ ပူးတွဲရယူထားပါတယ်။ အသစ်ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ အစိုးသစ်အဖွဲ့ထဲမှာတော့ စစ်ခေါင်းဆောင်အပေါ် သစ္စာခံမယ့်သူတွေနဲ့ သဘောထား တင်းမာတဲ့ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာ အရာရှိတွေ ပါဝင်ပါတယ်။
စစ်ကော်မရှင်ရဲ့ ပြင်ဆင်လှုပ်ရှားမှုတွေက ပုလင်းသစ်ထဲ အရက်ဟောင်းတွေ ပြန်ထည့်တဲ့ လုပ်ရပ်မျိုးလောက်သာ ဖြစ်တယ်လို့ ဦးရဲမျိုးဟိန်းက ပြောပါတယ်။
“စစ်တပ်ဟာ သူ့သမိုင်းတလျှောက်မှာ ဒီလို ဆင်ကန်းတောတိုးပြောင်းလဲမှုမျိုးကို အကြိမ်ကြိမ် လုပ်ခဲ့ပြီးပြီ။ မင်းအောင်လှိုင်က ဒရိုငဘာခုံအခိုင်အမာရှိနေလို့သာ ထိုင်ခွင့်ရနေတာပါ”
မြန်မာနိုင်ငံကို ၁၉၆၂ ခုနှစ်ကစပြီး စစ်အာဏာရှင်အဆက်ဆက်က အုပ်ချုပ်လာခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်ကစပြီး တစ်ချိန်က ချမ်းသာတဲ့ နိုင်ငံငယ်လေးဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အရှည်ကြာဆုံး လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ စုစည်းနေထိုင်ရာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးတဲ့ အပယ်ခံနိုင်ငံအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားခဲ့ပါတယ်။
၂၀၀၈ ခုနှစ်မှာတော့ စစ်အာဏာရှင်တွေက အရပ်သားတစ်ပိုင်းအစိုးရတစ်ရပ် အာဏာရဖို့ လမ်းခင်းပေးထားတဲ့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေသစ်ရေးဆွဲပြီး နိုင်ငံရေးမှာ စစ်တပ်က သိသိသာသာ ဆက်လက် ပါဝင်ပြီး နိုင်ငံရေးမှာ လွှမ်းမိုးထားနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
နောက်ထပ် ဆက်တိုက်ဖြစ်ခဲ့တာတွေက စနစ်တကျ ကန့်သတ်ခံထားရတဲ့ ဒီမိုကရေစီပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုတချို့နဲ့ နိုင်ငံတကာရင်းနှီးမြှပ်နှံမှုတွေကို ယူဆောင်လာပေးတဲ့ လွတ်လပ်မှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုကာကိုလာလို ကမ္ဘာ့ အမှတ်တံဆိပ်ကြီးတွေ ပြန်ဝင်လာပြီး အနောက်နိုင်ငံတွေနဲ့ သင့်တင့်လာခဲ့ပါတယ်။ ရင်းနှီးမြှပ်နှံမှုနဲ့ အခွင့်အလမ်းတွေ တိုးပွားလာတာကြောင့် မျိုးဆက်သစ်လူငယ်တွေဟာ သူတို့ အဘိုးအဘွားတွေ မိဘတွေနဲ့ မတူတဲ့ အနာဂတ်မျိုးကို စတင်အိပ်မက်စပြုလာပါတော့တယ်။
ဒါပေမယ့် စစ်တပ်ကတော့ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံရေးအာဏာကို တစ်စက်ကလေးမျှ မလျှော့ချပစ်ခဲ့ပါဘူး။
၂၀၂၀ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ပါတီက နိုင်ငံအနှံ့ သောင်ပြိုကမ်းပြိုအနိုင်ရလိုက်ချိန်မှာတော့ စစ်တပ် ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားတဲ့ နိုင်ငံရေးပါတီကြီးသာ အနိုင်ရလိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်နေကြတဲ့ အချို့သော တပ်မတော်အရာရှိကြီးတွေကို အံ့အားသင့်သွားစေခဲ့ပါတယ်။
အတိုက်အခံမြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင်ကတော့ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးပြီးချင်းမှာပဲ ဖမ်းဆီးထိန်းသိမ်းခံခဲ့ရပြီး စစ်တပ်လက်အောက်ခံတရားရုံးက နှစ်ရှည် ထောင်ဒဏ်ချမှတ်ထားပါတယ်။ အသက် ၈၀ အရွယ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို အကျဉ်းချထားတဲ့ နေရာနဲ့ပတ်သက်ပြီး စစ်တပ်က လျှို့ဝှက်ထားပါတယ်။ NLD ပါတီကိုလည်း စစ်တပ်က ဖျက်သိမ်းလိုက်တဲ့အတွက် NLD ပါတီဟာ နိုင်ငံရေးအရ ကွယ်ပျောက်သွားပါတော့မယ်။
နိုင်ငံတကာအသိအမှတ်ပြုမှု
အရပ်သားအစိုးရအဖြစ် ပြောင်းလဲပြီးနောက်မှာတော့ စစ်တပ်က နိုင်ငံတချို့နဲ့ ဆက်ဆံရေး ပုံမှန် ပြန်ဖြစ်လာအောင် ကြိုးစားလိမ့်မယ်လို့ လေ့လာသူတချို့က ပြောပါတယ်။ ရုရှားနဲ့ တရုတ်က မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အဓိက ထောက်ခံသူတွေဖြစ်ကြပြီး ထိုင်းနဲ့ အိန္ဒိယနိုင်ငံတို့ကလည်း နယ်စပ်အကျပ်အတည်းကို အဆုံးသတ်ဖို့အတွက် စစ်အာဏာရှင်တွေနဲ့ ပိုပြီး ထိတွေ့ဖို့ တွန်းအားပေးခဲ့ကြပါတယ်။
မကြာသေးခင်တုန်းကပဲ မင်းအောင်လှိုင်ဟာ အမေရိကန်ဆီက သတင်းကောင်းတစ်ခုကို မမျှော်လင့်ဘဲ ရရှိခဲ့ပြန်ပါတယ်။
အဲဒီသတင်းကောင်းက သမ္မတထရမ့်ဆီကဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ရဲ့ အကောက်ခွန်နှုန်းထားကို ဖော်ပြထားတဲ့ စာ ဖြစ်တဲ့အတွက် စစ်ခေါင်းဆောင်နဲ့ အမေရိကန်ကြား ဆက်ဆံရေးတိုးလာနေပြီလားဆိုတဲ့ မေးခွန်းလည်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပေါ်ထွက်လာခဲ့ပါတယ်။
အဲဒီနောက်မှာတော့ ထရမ့်အစိုးရက မြန်မာနိုင်ငံက ကုမ္ပဏီတချို့နဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တချို့အပေါ် ချမှတ်ထားတဲ့ အရေးယူပိတ်ဆို့မှုတွေကို ရုတ်သိမ်းပေးလိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်ရဲ့ လုပ်ရပ်တွေအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂအထူးကိုယ်စားလှယ် တွမ် အင်ဒရူးက အကြီးအကျယ် ဝေဖန်ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ အမေရိကန်ကြား ဆက်ဆံရေးပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်အောင် ဝါရှင်တန်အခြေစိုက် လော်ဘီကုမ္ပဏီ DCI Group ကို တစ်နှစ် ဒေါ်လာ ၃ သန်းနဲ့ ငှားရမ်းထားပါတယ်။
မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ အပေါင်းအပါတစ်သိုက်က နိုင်ငံတော်သယံဇာတနဲ့ ပိုက်ဆံကို သူတို့ စွမ်းသလောက် ယူငင်သုံးစွဲပြီးသွားကြပြီဖြစ်လို့ တိုင်းပြည်မှာ ဘာမှ မကျန်တော့ဘူးလို့ အမျိုးသမီးရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူ မိကွန် ချမ်းနွန်က ပြောပါတယ်။
“အရာရာတိုင်းက အကုန် ပြိုလဲသွားပြီ။ ပညာရေးစနစ်တစ်ခုလုံး ပြိုလဲသွားပြီ။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုစနစ် တစ်ခုလုံးလည်း ပြိုလဲသွားပြီ။ စီးပွားရေးဆိုရင်လည်း ခရိုနီတွေအတွက် ဖြစ်ကုန်ပြီ”
ဒါကြောင့်လည်း ရွေးကောက်ပွဲအပြီး နောက်ထပ် လာဦးမယ့် ငြိမ်းချမ်းရေးစေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှုမှန်သမျှကို ကျွန်မတို့က ယုံကြည်ထားလို့ မရဘူးလို့ သူမက ပြောပါတယ်။ တဆက်တည်းမှာပဲ သူမက “ပကတိမြေပြင်က လူတွေရဲ့ အခြေအနေကတော့ ပြောင်းလဲသွားမှာ မဟုတ်ပါဘူး” လို့ ပြောပါတယ်။
CNN မှာဖော်ပြထားတဲ့ ဆောင်းပါးရှင် ‘Helen Regan’ ရဲ့ “This military junta is rebranding itself to hold elections. But a UN probe has found evidence of intensifying atrocities” ကို ဆီလျော်အောင်ရေးသား သည်။
#ဘာသာပြန်ဆောင်းပါး #ThanLwinKhetNews
